Fatih Adak Kurban : Çobanların Hayatı

1 Kasım , 2020admin
Fatih Adak Kurban : Çobanların Hayatı

Dünyanın her tarafında coğrafi şartlara uygun hayvan tercih ediliyor. Coğrafyacılar, Türkiyedeki arazilerin engebeli ve dağlık olduğundan, küçükbaş hayvancılığının daha uygun olduğunu söylüyorlar. 

Küçükbaş hayvancılığın ayakta kalabilmesi ise çobanlara bağlı. Çobanlar Anadolu’da kadim bir meslek ve tarihi bir geçmişe sahip. Elinde değneği, sırtında kepeneği ile dağları mesken tutmuş, dünyayı bir kıl çadıra sığdırmış, meraların ve ormanların yüzyıllardır gönüllü bekçiliğini yapmış çobanlar. Her ne kadar modern tarım ve hayvancılık tabirleri arasına kalsa da çobanların modası asla geçmeyecek. 

Prof. Dr. M. Akif Karslı “Hangi tür hayvancılık olursa olsun bunun %70’i yiyecek/yem giderleridir.” tespitiyle çobanların gelecekte nereye geleceğini işaret ediyor.
Yüzyıllardır çobanlığı bir meslek olarak yapan bu coğrafyada gözler çobana kaydı. Tam bunlar konuşulurken medyada ‘2-3 bin liraya çoban bulanamıyor’ haberleri de sıkça geçmeye başladı. Ancak diğer taraftan büyükbaşın temel yiyeceği olan saman da ithal ediliyordu. Bunun üzerine yem fiyatlarının artması da eklenince hayvancılığın geleceği üzerine konuşulmaya başlandı. Bunlardan en fazla, niçin konulduğu izah edilemeyen keçilere orman yasağının kalkması ve sürü yöneticiliği projesi göze çarptı. Lakin yüzyıllardır mesleğine devam eden çobanlar sadece birer sürü yöneticisi miydi? Sık sık duyduğumuz, “2-3 bin liraya çoban bulunamıyor.”, cümlesi sürünün varlığına mı delalet ediyordu yoksa çobanların azlığına mı? Çobanlardan önce hayvancılığın durumu nasıldı? [ Fatih adak kurban ]

Türkiye’de büyükbaş hayvancılık için deli dana, tavukçuluk için kuş gribi, keçiler için orman yasağı en tehlikeli gelişmelerdi. Deli dana etkisi azalsa da 2010 yılının kurban bayramında yaşanan hayvan sıkıntısı unutulmadı. O gün büyükbaş ithali günü kurtarmıştı; ancak bu her zaman mümkün olabilecek mi?

Çobanlık, 6.000 yıl önce başlayan en eski mesleklerden biridir. Çobanlık bir meslek olarak günümüze kadar geldi. Lakin sürü yöneticisi adlandırması çobanın mana genişliğini daralttı. Çobanlık yüzyıllardır bir peygamber mesleği olarak yapıldı. Peygamber mesleği denmesinin sebebi, insanlık tarihinin ilk çobanı Hazreti Adem’in oğlu Habil’dir. Hazreti Âdem, Kabil’e ekip biçmeyi, Habil’e de koyun, keçi, inek otlatıp çobanlık yapmasını öğretmiştir. Habil’in beslediği hayvanı Hazreti Allah ﷻ için kesmesi kurbanın kabul edilmesi çobanın ihlaslı olmasındandır. Hemen hemen bütün peygamberler çobanlık yapmıştır.